KONDA Araştırma Şirketi, 198 kadın örgütünden oluşan Nafaka Hakkı Kadın Platformu’nun talebiyle hazırladığı, Yoksulluk Nafakası’nı farklı açılardan ele alan araştırmasını Mart ayında yayınladı.
Altı bölümden oluşan araştırma raporunda nafaka hakkına, nafakayla ilgili kanun maddelerine ve güncel tartışmalara yer veriliyor. Türkiye’de kadınlarla erkeklerin demografik farklılıklarına ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)’nun ülke genelindeki evlilik ve boşanma sayılarına değinilen raporda Ocak ayında Türkiye genelinde 15 yaş üstü 3 bin 594 kişiyle yüz yüze gerçekleştirdikleri saha çalışmasına dayalı veriler paylaşıyor. Bu verilere göre;
- Görüşmecilerin yarısı kadın, yarısı erkek olmak üzere bu kişilerin yüzde 67’si yani üçte biri evli, yüzde 24’ü bekar, yüzde 4,8’i dul, yüzde 1,8’i boşanmış, yüzde 1,8’i sözlü veya nişanlı.
- Görüşülenlerin yüzde 67’sinin en az 1 çocuğu ve yüzde 41’inin halen 18 yaş altı çocuğu/çocukları bulunuyor.
- Toplumun yüzde 72’si, yani her 4 kişiden 3’ü eşlerin anlaşamaması durumunda boşanmayı normal karşılıyor.
- Araştırmada boşanma sonrası ortaya çıkan iştirak nafakası ve yoksulluk nafakası ayrı ayrı ele alınıyor. İştirak nafakası için sorulan “Boşandıktan sonra çocuk yetişkin olana kadar babanın nafaka ödemesi yasalarla güvence altına alınmalıdır” ifadesine toplumun yüzde 82’si katılıyor. Yoksulluk nafakası için sorulan “Boşanmada maddi imkanı olmayan kadına, ihtiyaç duyduğu sürece boşandığı kocası nafaka ödemelidir” ifadesine toplumun yüzde 76’sı katılıyor. Yani yoksulluk nafakasına toplum genelinde önemli bir destek var.
Araştırma raporunda ayrıca, Kadın Dayanışma Vakfı’nın 140 dava dosyası örnekleminde hazırladığı yoksulluk nafakası incelemesi, Beyoğlu Adli Yardım Birimi’nde bulunan bir kısım boşanma kararına dayalı iki avukat tarafından hazırlanan rapor ve yine başka iki avukat tarafından hazırlanan Gaziosmanpaşa Adli Yardım Bürosu’na yapılan başvurulara dayalı incelemeler de ele alınıyor.
Son olarak raporda, boşanma davaları sürecinde adli yardımdan destek alan 20 kadınla yapılan derinlemesine görüşmelere yer veriliyor.
Kamuoyunda, özellikle sosyal medya araçları kullanılarak ortaya çıkan bir takım mağdur baba ve kocalardan oluştuğu söylenen nafaka mağdurlarının iddialarının aksine, bu araştırma raporu verileri boşanmanın ve yoksulluk nafakasının toplumun geneli tarafından kabul gördüğünü göstermektedir.
Araştırma Künyesi: KONDA Yoksulluk Nafakası Dosyası – Mart 2020
