Zorlu bir süreçten geçtiğimiz bu günlerde bir yandan pandemi ile uğraşırken bir yandan da haklarımız için mücadele ediyoruz.
Türkiye’nin kadına yönelik şiddetin önlenmesi ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması amacıyla kabul ettiği İstanbul Sözleşmesi, uygulamada eksikler olsa da kadınların korunmasındaki en önemli hukuki belge niteliğinde ve hem Türkiye hem de dünya genelindeki kadın hareketinin en önemli kazanımlarından biridir. Türkiye’nin erkek şiddetini önlemek, failleri cezalandırmak ve kadınları şiddetten korumak yükümlülüklerini üstlenerek ilk imzacısı olduğu İstanbul Sözleşmesi’ne toplumsal cinsiyet eşitliği karşıtı kökten dinci grupların karşı çıktığını gördük. Ardından, 2020 yılının Temmuz ayında iktidarın İstanbul Sözleşmesi’nden çekilebileceğini duyurması ile sarsıldık. Bu süreçte başta kadın örgütleri, siyasetçiler, özel sektör, belediyeler ve tüm kamuoyu güçlü tepki gösterdi.
İstanbul Sözleşmesi’nin kaldırılmasına yönelik tartışmalar devam ederken Güzelbahçe Belediye Meclisi’nde Temmuz ayı oturumunda “sözleşme uygulansın” dedik. Narlıdere ve Balçovalı kadınlarla bir araya gelerek “İstanbul Sözleşmesi yaşatır! Vazgeçmiyoruz!” dedik.[1] Ancak 20 Mart 2021 günü gece yarısı Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararı ile sözleşmeden çekildiğimizi öğrendik. Bu defa Güzelbahçe Belediye Meclisi’nin Nisan oturumunda Cumhurbaşkanı Kararı’nın usulsüz ve hukuksuz olduğunu söyledik ve Meclis üyeleri olarak tepkimizi dile getirdik.[2]
Usulüne uygun olarak yürürlüğe girmiş uluslararası sözleşmeler Anayasanın üzerindedir. Anayasanın 13. maddesinde “Temel hak ve hürriyetler, özlerine dokunulmaksızın yalnızca Anayasanın ilgili maddelerinde belirtilen sebeplere bağlı olarak ve ancak kanunla sınırlanabilir,” hükmü yer almaktadır. Yani temel hak ve hürriyetlere ilişkin bir düzenleme Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile yapılamaz. İstanbul Sözleşmesi’nin hemen tüm maddelerinde kadının temel hak ve özgürlüklerini Anayasanın dahi üstünde koruma imkanı veren hükümlere yer verilmiştir. Bu nedenle de temel hak ve özgürlüklere dair uluslararası bir sözleşmenin Cumhurbaşkanı Kararı ile kaldırılması Anayasanın 13, 90 ve 104. maddelerine aykırıdır.
Bu nedenlerle haklarımızdan vazgeçmiyoruz, erkek şiddetine karşı kadınların yanında olmaya, dayanışmaya, mücadeleye devam ediyoruz.
[1] https://www.birgun.net/haber/izmir-de-kadinlar-bir-araya-geldi-istanbul-sozlesmesi-yasatir-310810
[2] https://www.medyaege.com.tr/guzelbahce-meclisi-istanbul-sozlesmesi-uygulansin-149208h.htm